Chăm sóc bàn chân của người bệnh đái tháo đường

11/01/2015 Bệnh Thường Gặp No comments 353 views

Khám bệnh Online hoàn toàn miễn phí bởi Lương y Nguyễn Hùng
Xem tử vi năm 2016 Bính Thân cho 12 con Giáp dựa theo ngày sinh !!!

Các biến chứng bàn chân như: Biến dạng bàn chân, loét bàn chân, hoại tử ngón chân… là nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh đái tháo đường…

Nguyên nhân

Tổn thương thần kinh ngoại biên: Có thể xảy ra ở bất kì bệnh nhân đái tháo đường nào. Tuổi càng cao hoặc thời gian mắc bệnh càng lâu thì nguy cơ biến chứng thần kinh càng tăng. Trong đó, những người bị đái tháo đường týp 1 có thể phát hiện sau 5 năm hoặc ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 được phát hiện ngay tại thời điểm mới chẩn đoán. Biến chứng thần kinh do đái tháo đường hiếm khi gây tử vong nhưng lại là thủ phạm chính gây tàn phế, là nguyên nhân hàng đầu gây cắt cụt chân ở các bệnh nhân này.

Biến chứng thần kinh ngoại biên làm giảm khả năng cảm nhận các cảm giác như: Sờ chạm, đau đớn, nóng và lạnh. Do đó, người bệnh sẽ không thể cảm nhận được bàn chân của mình đã bị tổn thương. Y học gọi đó là hiện tượng “mất cảm giác bảo vệ”. Người bệnh có thể giẫm lên một cái đinh hay một viên sỏi, hoặc bị trầy xước bàn chân mà vẫn đi cả ngày không hay biết, chỉ khi chân sưng to, nhiễm trùng nặng hoặc một ngày nào đó chợt phát hiện. Do đó, việc điều trị lúc này rất khó khăn.

Tổn thương mạch máu: Bệnh nhân đái tháo đường dễ bị xơ vữa động mạch, các mạch máu bị hẹp hoặc tắc làm giảm lượng máu đến các cơ quan trong cơ thể, hạn chế khả năng điều trị khỏi nhiễm trùng và chữa lành các vết loét.

Nhiễm trùng: Lượng đường trong máu cao góp phần làm cho sự phát triển của vi khuẩn thuận lợi hơn. Do đó, các vết thương bệnh nhân đái tháo đường dễ bị nhiễm trùng và lâu lành hơn so với người bình thường. Đồng thời, đường máu cao và tuần hoàn máu kém làm cho các phản ứng bảo vệ chống nhiễm trùng ở những bệnh nhân này diễn ra chậm và kém hiệu quả hơn.

Một số nguyên nhân khác:

– Đi giày, tất không phù hợp dễ gây tổn thương cho bàn chân, mạch máu, làm mạch máu bị xơ cứng, máu đến nuôi những vùng xa cơ thể như lòng bàn chân kém… quá trình lành vết thương kém.

– Bệnh nhân không kiểm soát được đường huyết thường suy giảm khả năng đề kháng của cơ thể, làm tăng nguy cơ các biến chứng.

– Béo phì làm tăng áp lực lên bàn chân.

– Biến chứng về mắt trên bệnh nhân đái tháo đường dẫn đến giảm thị lực, làm người bệnh dễ ngã, gây tổn thương bàn chân và khó phát hiện những biến đổi trên bàn chân.

– Đa số trên bệnh nhân đái tháo đường có rối loạn mỡ máu, gây xơ vữa các động mạch cấp máu cho chân.

Phòng ngừa biến chứng:

Kiểm tra bàn chân hằng ngày: Nên chọn thời điểm cố định trong ngày để ghi nhớ (tốt nhất vào ban đêm trước khi đi ngủ), chọn nơi có ánh sáng tốt, sử dụng một chiếc gương để tiện quan sát lòng bàn chân. Cần kiểm tra cả những kẽ chân, kẽ móng xem có vết xước, vết chai sạn, vết bỏng.

Thường xuyên vệ sinh bàn chân sạch sẽ: Sử dụng xà phòng để rửa chân mỗi ngày, chú ý lau thật khô, nhẹ nhàng, không làm cọ xát mạnh. Nếu da quá khô có thể sử dụng các loại kem giữ ẩm da, đặc biệt chú ý vùng gót chân, không thoa lên kẽ chân. Cắt móng tay, móng chân thường xuyên, chú ý tránh cắt quá sát phần da.

Bảo vệ đôi chân: Đi giày dép giúp tránh việc đạp lên các mảnh chai, vật sắc nhọn mà người bệnh không thấy được. Không nên đi dép kẹp vì có thể gây loét ở giữa ngón cái và ngón thứ hai. Tránh đi giày quá chật, dễ gây phồng rộp ở da. Kiểm tra giày sạch sẽ trước khi đi tránh cát bụi, côn trùng… có thể gây tổn thương đôi chân.

Cẩn thận với nhiệt độ: Khi dùng nước nóng, tắm hơi (khô, ướt), ngâm chân nước nóng, chườm nóng… kiểm tra nhiệt độ nước bằng nhiệt kế, hoặc mu tay, khuỷu tay. Khoảng 37 độ C là tốt nhất. Không nên tắm nước nóng lâu, vì có thể gây bỏng do cảm giác da của bệnh nhân đái tháo đường đã bị suy giảm. Khi bị lạnh ban đêm cần mang tất chân trước khi đi ngủ.

Uống nhiều nước: Bệnh đái tháo đường thường gây tiểu nhiều gây mất nước. Vì vậy, uống hơn 2 lít nước/ngày để bù đắp lượng nước thiếu hụt, giúp da luôn tươi tắn khỏe mạnh.

Không hút thuốc lá: Các mạch máu ở chân vốn đã bị hẹp và xơ cứng, khi hút thuốc lá sẽ làm tăng nguy cơ này lên gấp 2 – 3 lần, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng khi có vết thương.

Sát trùng da: Khi bị trầy xước da, cần rửa chân sạch bằng nước ấm, thoa dung dịch sát trùng, rồi băng lại bằng băng cá nhân hay gạc vô trùng. Nếu vết thương quá 2 tuần vẫn chưa lành, người bệnh nên đi khám để được bác sĩ tư vấn.

Theo Suckhoedoisong